‘SPOREN is de naam van onze interpretatie en vertaling van de Reggio Emilia-benadering voor de Nederlandse context.’ Vanaf zijn geboorte is ieder kind competent, krachtig en intelligent en beschikt over wel honderd talen om met zijn omgeving te kunnen communiceren. Kinderen groeien op in een gemeenschap van mensen en vanaf het allereerste moment zijn zij gericht op interactie en communicatie met de mensen in hun omgeving. Ze zijn nieuwsgierig en leergierig en ze benaderen hun wereld met al hun zintuigen en vermogens. Ze ontwikkelen gedachten, ideeën en fantasieën. Zij maken verbindingen tussen hun ideeën, vormen theorieën en maken plannen. Jonge kinderen zijn onderzoekers en makers: zij geven vorm aan hun eigen ontwikkeling. Natuurlijk zijn kinderen daarvoor ook afhankelijk van de zorg en aandacht van de volwassenen om hen heen. Want al zijn hun vermogens nog zo groot en zijn hun ideeën en plannen nog zo betekenisvol, ze hebben volwassenen nodig die zich in hen verdiepen, naar hen kijken en luisteren. Professionals die aansluiten bij de onderzoeksvragen van de kinderen door hen ruimte, materialen en situaties te bieden. Deze gedachten vormen de kern van het werk van de kindercentra van Reggio Emilia in Noord-Italië en zijn de inspiratiebron voor SPOREN, de pedagogiek voor kinderen van nul tot zeven die de Stichting Pedagogiekontwikkeling 0-7 ontwikkelde. Tien jaar geleden introduceerde Pedagogiek 0-7 de Reggio Emilia-benadering in Nederland door de tentoonstelling en conferentie ‘De kinderen van Reggio’ in het Stedelijk Museum in Amsterdam. Daarna werkte Stichting Pedagogiek 0-7 binnen onderzoeksprojecten aan de vertaling van het gedachtegoed van Reggio Emilia voor de Nederlandse praktijk in kinderdagverblijven, peuterspeelzalen en basisscholen. Dit boek introduceert het reflecteren, experimenteren en ontwikkelen van de Sporen-pedagogiek. Het is een boek vol geschiedenis, gedachten, ideeën en theorieën. Een bundeling van beelden en verhalen van de kinderen en volwassenen die tien jaar met elkaar samenwerkten aan de ontwikkeling van SPOREN. Inleiding 9 praktijkverhaal Regels en Rechten 12 1 Wat is Sporen, wat is het niet? 21 praktijkverhaal Liggen, rollen, kruipen, lopen 32 2 Het verhaal van Reggio Emilia 39 praktijkverhaal Poes Pinkie 46 3 Van Reggio naar Sporen 53 Interview met groepsleiding 63 praktijkverhaal Koken als een van de 100 talen 68 4 Werken met Sporen 75 Interview met atelierista 103 praktijkverhaal Connecten 108 5 Sporen ontwikkelen 115 Interview met leerkrachten 127 praktijkverhaal Kennismaken en afscheid nemen 134 Stichting Pedagogiekontwikkeling 0-7 141 Literatuur 142